Türkiye 'de Mason Locaları, 1960 - Günümüz
Türkiye 'de Mason Locaları, 1960 - Günümüz
Türkiye 'de Masonlar, Hatırlatma
Türkiye 'de Masonların Bölünmüşlüğü
Türkiye 'de Mason Tarikatı ilk 3 derecede İngiliz masonluğu (Geleneksel Masonluk) ve Fransız masonluğu (Liberal Masonluk) olarak ikiye bölünmüş durumdadır.
Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Büyük Locası (HKEMBL), Geleneksel masonluk tarafında çalışırken, Özgür Masonlar Büyük Locası (ÖMBL) ve alt kolu Kadın Masonlar Büyük Locası (KMBL) Liberal masonluk tarafında çalışmaktadır.
HKEMBL Mavi Localar ya da İşçi Locaları olarak da adlandırılan ilk 3 derece içinde çalışmakta, masonluğun yalnızca 3 dereceden, Çırak, Kalfa, Usta (Üstat) meydana geldiğini kabul etmektedir. İzledikleri ilkeler, toplantılarında kullandıkları ritüeller, İngiliz Birleşik Büyük Locası ilke ve yasalarına bağlı iken, Türkiye 'de Hür Masonlar, İngiliz Hür Masonları ile kurumsal olarak söylersek, HKEMBL (masonların dışarıda Türk Hukukuna aykırı olarak kullandıkları isimle Türkiye Büyük Locası) ile İngiltere B. Büyük Locası arası hiç de iyi değildir. HKEMBL, elbette kuramsal ve ilkesel düzeyde, İngiltere BBL 'nı yanılmaz kutup yıldızı kabul eder ve talimatlarına kesinlikle uyar; ancak Türkiye içi ve bölge siyasetlerinde uyumlu değildirler. İngiltere BBL, HKEMBL 'nı tanımakta çok zorluklar çıkartmıştı ve tanıma tarihi, bizimkilerin dediği gibi 1909 değil, 1974 kabul etmişlerdir. Bu nedenle Türkiye BL (HKEMBL), İngiltere' nin Büyük Localar protokolünde en sonlarda yer almaktadır.
Türkiye 'de Masonların Amerika 'ya Bağlılığı
HKEMBL yönetim ve üyeleri gerçekte ABD masonluğunun emri ve etkisi altındadır. CIA 1960 sonrası Türkiye 'de tüm kurumları yeniden düzenlerken, Mason Tarikatının da bölünüp, büyük parçanın yani HKEMBL 'nın Amerika güdümüne girmesini sağlamıştır. O süreçten bu yana, HKEMBL, Amerika masonluğunun, emperyalizmin masonluk ara yüzleri (bağlantı birimleri) olan New York BL ve Washington DC 'de kurulu Columbia Bölgesi Büyük Locası (Grand Lodge of District of Columbia) yönlendirmesi altında işbirlikçisi konumundadır.
ÖMBL ve KMBL 'da Türkiye 'de önemli bir varlık gösteremeden Fransız Masonluğu ilkeleri ve hukuğuna bağlı faaliyetlerini sürdürmekteler.
Günümüzde Türkiye 'de yaklaşık olarak toplam 18 bin üye civarında bir varlığı bulunmakta.
Geçmişimde 10 yıl HKEMBL bünyesinde Hür ve Kabul Edilmiş Masonlar Derneği üyesi olarak bulunmuş olmam, elimdeki resmi mason belge ve dokümanlarının ağırlıklı olarak HKEMBL loca ve üye durumu hakkında bilgi vermeme olanak sağlamaktadır. Ancak gene ÖMBL ve KMBL resmi yayınlarına dayanarak locaları hakkında bazı bilgiler de paylaşmaya çalışacağım.
Türkiye 'de Yüksek Şûra, Amerika 'daki Merkezine Düzenli Rapor Verir
Mason Tarikatına egemen olan sistem, 4. - 33. arasında, Büyük Locadan ayrı bir kurumsal yapı oluşumu ile tamamlanmıştır. Bu yapıya Süprem Konsey ya da Yüksek Şûra adı verilir. Mason terminolojisinde de bu yapıya Kırmızı Localar ya da Felsefî Dereceler denmekte.
Büyük Locada 1 yıllık Üstat derecesine gelen mason, isterse Yüksek Şûraya başvurabilir. Bu tamamen kişisel bir tercihtir, zorunluluk yoktur. Yüksek Şûra tepe yönetimi 33 etkin 33. Dereceden oluşan 33. Derece, Yüksek Şûra aday mason için olumlu ya da olumsuz karar verir. Yüksek Şûra kabul ettiği takdirde, mason her iki masonik yapıya da devam eder. Benim sıram geldiğinde, üyesi olduğum Mavi Locadan benzer durumdaki kişilerle Yüksek Şûraya başvurdum. Ancak birlikte başvurduklarım kabul edilip, törenle girişleri yapılırken, bana cevap verilmedi. Bir gün o dönemde üyesi olduğum Şafak Locası üst yöneticilerinden birisi; “Hürol Kardeşim, senin Yüksek Şûraya geçişin engelleniyor, nedenini bilmiyorum; haberin olsun.” Dedi. Bunun üzerine iyi ilişkilerim olan bazı 33. Derece masonlardan yardım istedim ve üyeliğim önündeki engel kaldırıldı ve ben 1 yıl gecikmeyle Yüksek Şûraya kabul edildim. Beni kim engelliyordu ve neden bunu yaptı bana hiçbir zaman söylenmedi. Ancak elbette bazı fikirlerim var, onları da anılarımı yazarken anlatırım.
Büyük Locaların (1. - 3. Derece) iki kıblesi olurken (İngiltere Birleşik Büyük Locası ve Fransa Büyük Doğusu) olurken; Yüksek Şûraların tüm dünyada tek bir patronu, tek merkezi vardır; Amerika Birleşik Devletlerinde kurulu Güney Yetki Alanı - Eski ve Kabul Edilmiş Skoç Riti (South Jurisdiction - Ancient and Accepted Scottish Rite)
(https://scottishrite.org) (https://scottishritenmj.org/history)
Buradaki "Skoç" sözcüğünün İskoçya ve İskoç Masonluğu ile ilgisi yoktur. Tarihteki "Şövalye" sistemine bir göndermedir. Bu yapıdaki derece ünvanlarının çoğu "Şövalye" unvanı ile tanımlanır.
Dünyadaki tüm Yüksek Şûralar, Amerika 'daki bu merkezden "Berat" alarak kurulabilir ve her yıl bu merkeze kendi ülkeleri ve masonik faaliyetleri için rapor verir. Yani sözde Türk olan bir kurumsal yapı / dernek, düzenli olarak ABD 'de bulunan üst kurumuna rapor veriyor. Tipik üst - ast ilişkisi. Masonların tamamen dışa bağımlılığının daha güzel bir göstergesi olabilir mi?
Yüksek Şûra locaları hakkında erişebildiğim kadarıyla bilgi paylaşacağım.
HKEMBL Loca ve Üye Durumu, Ağustos 2023
Bu bölüme önce masonların loca ve üye durumu fotoğraflarını çekerek başlıyoruz.
İlk tablolarımız HKEMBL, ÖMBL ve KMBL günümüzdeki locaların listelerini ve kuruluş tarihleri ile, kuruldukları yerlerin bilgileriyle başlıyoruz. Ardından HKEMBL 'nin 1991 'den bu yana üyeleri hakkında istatistiki bilgiler paylaşacağız.
Durum fotoğrafını, Büyük Locaların resmi yayınlarından topladığım verilerin istatistiki değerlendirmeleri ile birlikte kişisel birikim ve deneyimlerim doğrultusunda yorumlarımla çekiyor olacağım.
Türkiye 'de Mason Locaları, 1935 - 1947
Masonlar Yer Üstüne Çıkar ve Yasallaşırlar…
İnönü ‘nün göz yumması ve önlerini açması, Demokrat Parti iktidarında Bayar – Menderes ikilisinin desteklemesi ve taşınmazlarını geri vermesi ile yeniden güçlenen masonlar, Türkiye ‘de siyaset, bürokrasi, komprador ticaret ve sanayide kritik etki gücüne eriştiler. O kadar ki, Adalet Partisini ele geçirerek Cumhuriyet tarihinde ilk kez mason başbakan oldular.
Tüm askeri darbelerin içinde destekleyici olarak yer aldılar ve hepsinden yararlanarak, güçlerini artırdılar; tüm etkin siyasi partiler içinde önemli konumları ele geçirdiler.
Türkiye 'de Mason Locaları, 1948 - 1949
Kitaptan
Bu dönem de Yasaklı Dönemin ikinci yarısında olduğu gibi İsmet İnönü dönemidir.
ABD ile varılan anlaşmalar ve Türkiyenin kapıları emperyalizme açılır. 1946 antlaşması sonrasında da Cemiyetler Kanunu (Dernekler Yasası) değiştirilir ve Mason dernekleri kurulmasının önü açılır. Bu dönemde yasallaşma ve İzmir locasının kuruluşu ele alınmakta.
Okumakta olduğunuz bu kitap, bu dönemi anlatmaktadır: